PayPal-donate (Wiki).png
O ile nie zaznaczono inaczej, prawa autorskie zamieszczonych materiałów należą do Jana Woreczko & Wadi.

(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)


Bibliografia/Bibliografia meteorytyki polskiej (1805-2010)

Z Wiki.Meteoritica.pl

1

W 2011 roku nakładem Polskiego Towarzystwa Meteorytowego ukazał się w miarę pełny wykaz polskiej literatury meteorytowej. Autorami opracowania są prof. Andrzej Maneckidr Jadwiga Biała. Wykaz obejmuje publikacje polskich autorów, jak również autorów obcych piszących o polskich meteorytach. (Do 2011 roku jedynym kompleksowym opracowaniem bibliograficznym prac polskich autorów o meteorytach była publikacja Zofii Gąsiorowskiej[1] z 1966 roku obejmująca okres od 1805 do 1955 roku.)


Biała Jadwiga, Manecki Andrzej, (2011), Bibliografia meteorytyki polskiej (1805-2010) (Bibliography of Polish Meteoritics (1805-2010)), Polskie Towarzystwo Meteorytowe, Sosnowiec 2011. ISBN 978-83-921834-1-9.

Recenzja bibliografii autorstwa Wiesława Czajki, opublikowana w kwartalniku Meteoryt, nr 3, 2011:
«
Bibliografia meteorytyki polskiej (1805-2010)

Cieszmy się!

Polskie Towarzystwo Meteorytowe wysiłkiem autorów, redaktorów i osób wspierających przedsięwzięcie dało nam do ręki „Bibliografię meteorytyki polskiej (1805-2010)”. Prezentowany tytuł to zaskakujący zbiór pozycji stanowiących dorobek zagranicznych badaczy piszących o meteorytach ziem polskich oraz polskich, publikujących w języku polskim i obcym w tej dziedzinie. Zaskakujący, gdyż nie zdajemy sobie czasami sprawy jak znaczące są osiągnięcia na tym polu. W wydawnictwie znajdziemy spis około 1500 pozycji literatury, jak piszą sami autorzy: „prezentującej odpowiedni poziom”. Tę imponującą liczbę sygnuje ponad 600 nazwisk.

Mamy się z czego cieszyć. Meteorytyka to zaledwie 200-letnia dziedzina, pisana historią Ernesta Chladniego (1756-1837), który pierwszy, w 1794 roku, przeciął dyskusję o pochodzeniu aerolitów, uznając ich kosmiczne pochodzenie. W tę przestrzeń czasową w pełni wpisuje się polska historia meteorytyki.

W bibliografii znajdziemy nazwiska bardziej lub mniej znane, ale bogato reprezentowany jest zarówno wiek XIX, jak i XX. Warto wspomnieć o licznie występujących autorach, którzy pojawili się po roku 2000. Ich liczba świadczy o dynamicznym rozwoju meteorytyki w naszym kraju. Dostrzec to można w dodanym aneksie za 2011 rok, w którym widnieją aż 52 pozycje. Oznacza to, że w Polsce miesięcznie powstaje co najmniej 5 nowych publikacji w dziedzinie meteorytyki. W dużej mierze zasługa to członków Polskiego Towarzystwa Meteorytowego. Ich owocna, blisko 10-letnia działalność (jubileusz obchodzony będzie w 2012 roku) przynosi efekty.

Nie dziwi zatem zasobność bibliografii, w której jedni znajdą źródło do dalszych badań, inni materiały wzbogacające ich zainteresowania. Wszak meteorytyka to konglomerat astronomii, astrofizyki, astrobiologii, kosmologii, geologii, mineralogii, petrografii, chemii, fizyki, ale także historii, kultury, a nawet archeologii i prawa. Nie sposób pominąć jej aspektów kolekcjonerskich i poszukiwawczych. Ciągłe emocje budzi wyszukiwanie nowych meteorytów i odkrywanie nieznanych struktur impaktowych.

Twórcami bibliografii są Jadwiga Biała oraz Andrzej Manecki. Jadwiga Biała, doktor astronomii, całe swoje życie związana z Olsztyńskim Planetarium i Obserwatorium Astronomicznym, przez kilkanaście lat była dyrektorem tej placówki. Z wielkim upodobaniem i zaangażowaniem utrwalała i popularyzowała dorobek polskiej astronomii, zwracając szczególną uwagę na jej aspekty związane z meteorytami. Andrzej Manecki, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej i Polskiej Akademii Nauk, mineralog i petrograf, przez wiele lat reprezentował Polskę w Komisji Kosmomineralogii Międzynarodowej Asocjacji Mineralogicznej (IMA). Autor licznych encyklopedycznych opracowań dotyczących minerałów i meteorytów.

Cieszmy się, że środowisko meteorytyczne ma kolejne cenne wydawnictwo, gdyż nawet w środowiskach związanych z naukami o Ziemi i Kosmosie nie istnieje szersza świadomość tak znamienitej tradycji i bogactwa polskich wątków w tej dziedzinie. Ta niezmiernie ciekawa pozycja została wydrukowana przede wszystkim dla członków stowarzyszenia, ale zainteresowani znajdą ją przede wszystkim w bibliotekach. Dla chętnych jest też szansa nabycia wydawnictwa bezpośrednio w Polskim Towarzystwie Meteorytowym. Informacja: www.ptmet.org.pl.

»


Przypisy

  1. ^ Zofia Halina Gąsiorowska (1898-1957) – kierownik działu archiwalnego Muzeum Ziemi w Warszawie; nietuzinkowa postać; autorka pierwszego kompleksowego opracowania bibliografii polskich autorów o meteorytach (Gąsiorowska 1966), które ukazało się dopiero wiele lat po jej śmierci, maszynopis był gotowy do druku już w 1956 roku (Gąsiorowska 1952, Wiadomości Muzeum Ziemi); ze spisu tego obficie korzystał Jerzy Pokrzywnicki, ale nigdy i nigdzie nie wspomniał w swoich pracach o jego autorce (Kosiński 2014)!
Osobiste