(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
Nagy-Borové
Z Wiki.Meteoritica.pl
m |
|||
Linia 67: | Linia 67: | ||
Wieś '''Wielkie Borowe''' (słow. ''Veľké Borové'') w powiecie Liptowski Mikułasz. | Wieś '''Wielkie Borowe''' (słow. ''Veľké Borové'') w powiecie Liptowski Mikułasz. | ||
- | W 2016 roku z inicjatywy Daniela Ozdína wiceprzewodniczącego Słowackiego Towarzystwa Mineralogicznego (''Slovenská mineralogická spoločnosť'') oraz burmistrza Kamila Jančura zainstalowano tablicę informacyjną | + | W 2016 roku z inicjatywy Daniela Ozdína wiceprzewodniczącego Słowackiego Towarzystwa Mineralogicznego (''Slovenská mineralogická spoločnosť'') oraz burmistrza Kamila Jančura zainstalowano tablicę informacyjną opisującą historię meteorytu Nagy-Borové (portal MyLiptov.sme.sk). Tablica stanęła przy parkingu, ale niefortunnie {{Txt2Img|Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_tablica_informacyjna_3.jpg|przy cmentarzu i pojemnikach na sortowane śmieci}}. |
+ | |||
+ | Stawianie tablic pamiątkowych i obelisków (pomników!) poświęconych lokalnym meteorytom jest na [[Słowacja|Słowacji]] popularne. Obiekty takie, poza meteorytem Nagy-Borové, znajdują się również w miejscach spadku/znalezisk meteorytów: [[Gross-Divina]]<ref>pomnik poświęcony spadkowi meteorytu [[Gross-Divina]] jest brzydki ponad miarę (portal Divina.sk)</ref>, [[Knyahinya]], [[Magura]] oraz [[Rumanová]]. | ||
+ | |||
Miłe dla [[Redakcja|Redakcji]] było spostrzeżenie, że autorzy tekstu tablicy posiłkowali się również informacjami z portalu {{SITENAME}}. | Miłe dla [[Redakcja|Redakcji]] było spostrzeżenie, że autorzy tekstu tablicy posiłkowali się również informacjami z portalu {{SITENAME}}. | ||
Linia 81: | Linia 84: | ||
== Galerie == | == Galerie == | ||
- | Miejsce spadku meteorytu Nagy-Borové wieś Veľké Borové (stan: ''14 grudnia 2019 r.''; fot. | + | Miejsce spadku meteorytu Nagy-Borové wieś Veľké Borové (stan: ''14 grudnia 2019 r.''; fot. {{Txt2Img|Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_tablica_informacyjna_2.jpg|Redakcja}}) |
<gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3"> | <gallery caption="" widths="200px" heights="140px" perrow="3"> | ||
File:Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_miejsce_spadku_1.jpg|Miejsce {{Txt2Img|Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_tablica_informacyjna_2.jpg|przywitało nas}} opadami mokrego śniegu | File:Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_miejsce_spadku_1.jpg|Miejsce {{Txt2Img|Nagy-Borové_(Wielkie_Borowe)_tablica_informacyjna_2.jpg|przywitało nas}} opadami mokrego śniegu |
Wersja z 22:27, 18 gru 2019
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Nagy-Borové → | |
Masa główna meteorytu w zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w Budapeszcie (fot. Zsolt Kereszty)
| |
Spadek | |
Lokalizacja | Słowacja |
Położenie[1] | 49°10'N, 19°30'E |
Data | 9 maja 1895 r. (czwartek) |
Uwagi | stopień zszokowania S5 |
Charakterystyka | |
Typ | chondryt zwyczajny L5[2] |
Masa | 6,1 kg[3] |
Meteoritical Bulletin Database | |
Synonimy → | |
w NHM Cat: Liptó, Velka-Borové, Velka-Borove; w MetBase: Lipto; po węgiersku: Nagyborove |
Spadek meteorytu 9 maja 1895 roku (czwartek) na Słowacji w pobliżu wsi Wielkie Borowe (słow. Veľké Borové) (chondryt zwyczajny L5[2], TKW 6,1 kg[3]). Według Tuček (1981) zachowało się mało konkretnych i wiarygodnych informacji o spadku. Pierwsza wzmianka o meteorycie znajduje się w katalogu Brezina (1896). W Koblitz MetBase jest informacja, że znaleziono trzy okazy: 5,9 kg, 194 g i 53 g.
Kolekcje
Masa główna meteorytu znajduje się w zbiorach NHM w Budapeszcie. Okaz waży 5,880 kg (205×135×130 mm) i jest: „drop-shaped, oriented complete specimen with crust except a smaller spot” (Ravasz 1969).[4] Do zbiorów w Budapeszcie przekazał go w 1895 roku Ľudovít Kürthy „hlavný župan Liptovskej župy”.
Fragmenty meteorytu Nagy-Borové znajdują się tylko w kilku kolekcjach:
Zbiór waga fragmentów
(Koblitz MetBase)uwagi Budapest, Nat. Mus. 5,880 kg main mass Chicago, Field Mus. Nat. Hist. 195 g wg katalogu muzeum (Pritzker 2012) fragmenty ze skorupą: 165,7, 15,54 i 1,85 g London, Nat. Hist. Mus. 53 g Berlin, Mus. Naturk., Humboldt Univ. 12 g Tempe, Arizona State Univ. 12 g Vienna, Naturhist. Mus. 10 g
Brak w polskich zbiorach.
Meteoryt ten znalazł się w przygotowywanej przez Jerzego Pokrzywnickiego monografii polskich meteorytów o roboczym tytule Kosmolityka (Kosiński 2012).
Lokalizacja
(W) Wielkie Borowe
współrzędne wg Brezina (1896)
położenie tablicy informacyjnej
* W 2018 roku Google zmieniło zasady działania apletu, mapa może wyświetlać się niepoprawnie (pomaga Ctrl+F5); więcej → Szablon:GEMap-MyWiki
Wieś Wielkie Borowe (słow. Veľké Borové) w powiecie Liptowski Mikułasz.
W 2016 roku z inicjatywy Daniela Ozdína wiceprzewodniczącego Słowackiego Towarzystwa Mineralogicznego (Slovenská mineralogická spoločnosť) oraz burmistrza Kamila Jančura zainstalowano tablicę informacyjną opisującą historię meteorytu Nagy-Borové (portal MyLiptov.sme.sk). Tablica stanęła przy parkingu, ale niefortunnie przy cmentarzu i pojemnikach na sortowane śmieci.
Stawianie tablic pamiątkowych i obelisków (pomników!) poświęconych lokalnym meteorytom jest na Słowacji popularne. Obiekty takie, poza meteorytem Nagy-Borové, znajdują się również w miejscach spadku/znalezisk meteorytów: Gross-Divina[5], Knyahinya, Magura oraz Rumanová.
Miłe dla Redakcji było spostrzeżenie, że autorzy tekstu tablicy posiłkowali się również informacjami z portalu Wiki.Meteoritica.pl.
Mapy
Słowackie mapy wojskowe (skala 1:25000) – arkusz: M-34-100-A-c (Kvačany).
Galerie
Miejsce spadku meteorytu Nagy-Borové wieś Veľké Borové (stan: 14 grudnia 2019 r.; fot. Redakcja)
Miejsce przywitało nas opadami mokrego śniegu |
||
Bibliografia
- Brezina Aristides, (1896), Die Meteoritensammlung des k.k. naturhistorischen Hofmuseums am 1. Mai 1895, Annalen des K.K. Naturhistorischen Hofmuseum. (Separatabdruck aus Band X, Heft 3 und 4.), Wien 1896, (s. 307, 356).[6][7] Plik PDF.
- Koblitz Jörn, MetBase. Meteorite Data Retrieval Software, Version 7.3 (CD-ROM), Ritterhude, Germany 1994-2012. MetBase.
- Kosiński Janusz W., (2012), Program działań na rzecz polskiej meteorytyki i „Kosmolityka” Jerzego Pokrzywnickiego[8] (The programme of workings on the thing of the Polish meteoritics and monograph „Kosmolityka” by Jerzy Pokrzywnicki), Acta Soc. Metheor. Polon., 3, 2012, s. 39-47.[9] Plik ASMP.
- Levi-Donati G.R., (1987), Petrological Features of the Nagy-Borové, Czechoslovakia Stones: A Comparison with Other L5 Ordinary Chondrites, Meteoritics, vol. 22(4), 1987, s. 443-444. Plik aDs.
- Ozdín Daniel, Porubčan Vladimír, (2014), Nové poznatky o mineralógii chondritov Veľké Borové a Rumanová, Esemestník. Spravodajca Slovenskej mineralogickej spoločnosti, 1, 2014, s. 22-23. Plik PDF.
- Ravasz Csaba, (1969), Catalogue of Meteorites of the Hungarian Natural History Museum, Fragmenta Mineralogica et Palaeontologica, 1, 1969, s. 3-110, (s. 90).[10] Plik PDF;
plik PDF.
- Tuček Karel, (1981), Meteority a jejich výskyty v Československu (Meteorites and their occurrence in Czechoslovakia), Academia, Praha, 1981, ss. 269, (s. 199-200). Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl(tabliceŹródło: Wiki.Meteoritica.pl).
Przypisy
Zobacz również
- meteoryt Magura
Linki zewnętrzne
- Meteoritical Bulletin Database (MBD) – meteoryt Nagy-Borové
- Encyclopedia of Meteorites (EoM) – meteoryt Nagy-Borové
- Muzeum Historii Naturalnej w Budapeszcie (Hungarian Natural History Museum, Budapest; Budapest, Nat. Mus.) – Magyar Természettudományi Múzeum Budapest ●
Katalog Tokody (1951) ● Meteorites in the Carpatian Basin (english); Kárpát-medencei meteoritok (hungarian)● [katalog → Ravasz (1969)] - Muzeum Historii Naturalnej w Chicago (Field Museum of Natural History, Chicago; Chicago, Field Mus. Nat. Hist.) – The Field Museum ● Meteorites ● [katalogi → Farrington; Horback et al. (1965); Pritzker (2012)]
- Portal MyLiptov.sme.sk – Juriš Marek, Na Veľkom Borovom spadol meteorit
- Portal Divina.sk – (meteoryt Gross-Divina) Kráľ európskych meteoritov. Meteorit - predmet vzbudzujúci pozornosť a úžas v každej podobe
- Wikipedia – Wielkie Borowe