(Unless otherwise stated, the copyright of the materials included belong to Jan Woreczko & Wadi.)
PAN Muzeum Ziemi w Warszawie
Z Wiki.Meteoritica.pl
Linia 9: | Linia 9: | ||
| wystawy = wystawa stała: [http://www.mz.pan.pl/index.php?mact=News,cntnt01,detail,0&cntnt01articleid=5 „Meteoryty – kamienie z nieba”], na niej m.in. fragment meteorytu [[Sołtmany/Kolekcje|Sołtmany]]; największy liczebnie zbiór okazów meteorytu [[Łowicz]] | | wystawy = wystawa stała: [http://www.mz.pan.pl/index.php?mact=News,cntnt01,detail,0&cntnt01articleid=5 „Meteoryty – kamienie z nieba”], na niej m.in. fragment meteorytu [[Sołtmany/Kolekcje|Sołtmany]]; największy liczebnie zbiór okazów meteorytu [[Łowicz]] | ||
}} | }} | ||
- | |||
- | |||
- | |||
- | |||
<br clear="all"/> | <br clear="all"/> | ||
Linia 24: | Linia 20: | ||
| 1932/33 || powołanie Towarzystwa Muzeum Ziemi (TMZ); początek gromadzenia kolekcji | | 1932/33 || powołanie Towarzystwa Muzeum Ziemi (TMZ); początek gromadzenia kolekcji | ||
|- | |- | ||
- | | 1935 || pozyskanie okazów meteorytu '''[[Łowicz]]''' zebranych przez Stefana Różyckiego i Mieczysława Kobyłeckiego w miejscu spadku | + | | 1935 || pozyskanie okazów meteorytu '''[[Łowicz]]''' zebranych przez Stefana Różyckiego{{Różycki SZ-biogram}} i Mieczysława Kobyłeckiego{{Kobyłecki M-biogram}} w miejscu spadku |
|- | |- | ||
- | | 1938 || przekazanie do zbiorów Towarzystwa przez Jana Samsonowicza 18 okazów meteorytu '''[[Pułtusk]]''' o łącznej wadze ok. 10 kg | + | | 1938 || w 1935 roku (?!) do tworzących się zbiorów Towarzystwa Muzeum Ziemi przekazał swoją kolekcję 18 meteorytów '''[[Pułtusk]]''' prof. Jan Samsonowicz{{Samsonowicz J-biogram}}. Były to okazy (największy ze wsi Dąbrówka miał 2343 g, całość wagi około 10 kg) pozyskane przez niego w latach 1922 i 1929, a znalezionych przez miejscowych mieszkańców głównie w latach 1912-29 na terenach na północ od Narwi (''[[Wiadomości Muzeum Ziemi/Artykuły|Wiadomości Muzeum Ziemi]]'', 2-3/1938; Samsonowicz 1952; ''Urania'', 5/1967)<ref>PAN Archiwum: Materiały Jana Samsonowicza III-94</ref><!-- przekazanie do zbiorów Towarzystwa przez Jana Samsonowicza 18 okazów meteorytu '''[[Pułtusk]]''' o łącznej wadze ok. 10 kg --> |
|- | |- | ||
| 1939 || wymiana okazów z Instytutem Mineralno-Petrograficznycm i Muzeum Uniwersytetu w Berlinie – pozyskanie fragmentów meteorytu '''[[Białystok]]''' (ok. 4 g) i '''[[Schwetz (Świecie)]]''' (354 g) | | 1939 || wymiana okazów z Instytutem Mineralno-Petrograficznycm i Muzeum Uniwersytetu w Berlinie – pozyskanie fragmentów meteorytu '''[[Białystok]]''' (ok. 4 g) i '''[[Schwetz (Świecie)]]''' (354 g) | ||
Linia 42: | Linia 38: | ||
| 1990 || wymiana z Rainerem Bartoschewitzem z Gifhorn (Niemcy) – pozyskanie meteorytów '''Jilin'''<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=12171 Jilin]''' 8 marca 1976 roku w Chinach; chondryt zwyczajny H5, TKW 4 tony</ref> (199 g), '''Henbury'''<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=11872 Henbury]''', znalezisko z 1931 roku w Australii; typ IIIAB, TKW 2 ton</ref> (23 g), '''Marlow'''<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=15428 Marlow]''', znalezisko z 1936 roku w USA; chondryt zwyczajny L5, TKW 68 kg</ref> (9 g) | | 1990 || wymiana z Rainerem Bartoschewitzem z Gifhorn (Niemcy) – pozyskanie meteorytów '''Jilin'''<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=12171 Jilin]''' 8 marca 1976 roku w Chinach; chondryt zwyczajny H5, TKW 4 tony</ref> (199 g), '''Henbury'''<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=11872 Henbury]''', znalezisko z 1931 roku w Australii; typ IIIAB, TKW 2 ton</ref> (23 g), '''Marlow'''<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=15428 Marlow]''', znalezisko z 1936 roku w USA; chondryt zwyczajny L5, TKW 68 kg</ref> (9 g) | ||
|- | |- | ||
- | | 1991 || wymiana z Robertem Haagiem z Tuscon (USA) – pozyskanie fragmentu pallasytu '''Esquel'''<ref>meteoryt żelazno-kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=10054 Esquel]''', znalezisko z 1951 roku w Argentynie; pallasyt PMG, TKW 755 kg</ref> (3730 g) | + | | 1991 || wymiana z Robertem Haagiem z Tuscon (USA) – pozyskanie fragmentu pallasytu '''Esquel'''<ref>meteoryt żelazno-kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=10054 Esquel]''', znalezisko z 1951 roku w Argentynie; pallasyt PMG, TKW 755 kg</ref> (3730 g) w zamian za ~900 g piętkę okazu (I/10/4) meteorytu [[:Image:Łowicz_(PAN_Muzeum_Ziemi)_ekspozycja2.jpg|Łowicz]] |
|- | |- | ||
- | | 1992 || wymiana okazu meteorytu [[Pułtusk]] na fragment meteorytu '''[[Morasko]]''' (229 g);<br />zakup meteorytu '''Sikhote-Alin'''<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=23593 Sikhote-Alin]''' 12 lutego 1947 roku w Rosji; żelazny, typ IIAB, TKW 23 tony</ref> (2145 g) | + | | 1992 || wymiana okazu meteorytu [[Pułtusk]] na fragment meteorytu '''[[Morasko]]''' (229 g);<br />zakup meteorytu '''Sikhote-Alin'''<ref name="Sikhote-Alin">spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=23593 Sikhote-Alin]''' 12 lutego 1947 roku w Rosji; żelazny, typ IIAB, TKW 23 tony</ref> (2145 g) |
|- | |- | ||
| 1993 || podarowanie przez Stefana Ostaficzuka fragmentu meteorytu '''Gujba'''<ref name="Gujba"></ref> (784 g) | | 1993 || podarowanie przez Stefana Ostaficzuka fragmentu meteorytu '''Gujba'''<ref name="Gujba"></ref> (784 g) | ||
Linia 54: | Linia 50: | ||
| 1997 || wymiana z [[Bibliografia/Pilski Andrzej Sylwester|Andrzejem S. Pilskim]] – pozyskanie fragmentu meteorytu '''Miles'''<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=16641 Miles]''', znalezisko z 1992 roku w Australii; typ IIE, TKW 265 kg</ref> (72,5 g) | | 1997 || wymiana z [[Bibliografia/Pilski Andrzej Sylwester|Andrzejem S. Pilskim]] – pozyskanie fragmentu meteorytu '''Miles'''<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=16641 Miles]''', znalezisko z 1992 roku w Australii; typ IIE, TKW 265 kg</ref> (72,5 g) | ||
|- | |- | ||
- | | 1998 || podarowanie przez Darryla Pitta (USA) fiolki z meteorytem '''Zagami''' (0,1 karata) | + | | 1998 || podarowanie przez Darryla Pitta (USA) fiolki z meteorytem '''Zagami'''<ref>meteoryt marjański '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=30386 Zagami]''', spadek 3 października 1962 roku w Nigerii; shergottyt SHE, TKW 18 kg</ref> (0,1 karata) |
|- | |- | ||
- | | 2006 || podarowanie przez Rafała Siudę fragmentów meteorytów '''Sikhote-Alin''' (136 g) i '''Zag''' (30 g);<br />wymiana ze Scottem Bray'em – pozyskanie fragmentu meteorytu '''[[Brahin]]''' (628 g) | + | | 2006 || podarowanie przez Rafała Siudę fragmentów meteorytów '''Sikhote-Alin''' (136 g) i '''Zag'''<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=30384 Zag]''' 4 sierpnia 1998 roku na Saharze Zachodniej; chondryt zwyczajny H3-6, TKW 175 kg</ref> (30 g);<br />wymiana ze Scottem Bray'em – pozyskanie fragmentu meteorytu '''[[Brahin]]''' (628 g) |
|- | |- | ||
| 2010 || otrzymanie w darze od [[Bibliografia/Żbik Marek|Marka Żbika]] fragmentu meteorytu '''[[Pułtusk]]''' (17 g) | | 2010 || otrzymanie w darze od [[Bibliografia/Żbik Marek|Marka Żbika]] fragmentu meteorytu '''[[Pułtusk]]''' (17 g) | ||
|- | |- | ||
- | | 2011 || wymiana ze [[Muzeum Etnograficzno-Przyrodnicze - Zagroda Guciów|Stanisławem Jachymkiem]] – pozyskanie płytki meteorytu '''[[Zakłodzie]]''' (308,85 g);<br />otrzymanie od Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu dwóch fragmentów meteorytu '''[[Zakłodzie]]''' w zamian za próbki meteorytu [[Pułtusk]];<br />podarowanie przez Jana Woreczko fragmentu meteorytu '''[[Sołtmany]]''' (4,03 g) | + | | 2011 || wymiana ze [[Muzeum Etnograficzno-Przyrodnicze - Zagroda Guciów|Stanisławem Jachymkiem]] – pozyskanie płytki meteorytu '''[[Zakłodzie]]''' (308,85 g);<br />otrzymanie od Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu dwóch fragmentów meteorytu '''[[Zakłodzie]]''' w zamian za próbki meteorytu [[Pułtusk]];<br />podarowanie przez [[Woreczko|Jana Woreczko]] fragmentu meteorytu '''[[Sołtmany]]''' (4,03 g) |
|- | |- | ||
| 2013 || wymiana z kolekcjonerem z Polski – pozyskanie płytki meteorytu '''Shişr 162'''<ref name="Shisr 162"></ref> (7,89 g) | | 2013 || wymiana z kolekcjonerem z Polski – pozyskanie płytki meteorytu '''Shişr 162'''<ref name="Shisr 162"></ref> (7,89 g) | ||
Linia 66: | Linia 62: | ||
| 2014 || podarowanie przez Pracownię Komet i Meteorów fragmentu meteorytu '''Chelyabinsk'''<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=57165 Chelyabinsk]''' 15 lutego 2013 roku w Rosji; chondryt zwyczajny LL5, TKW >100 kg</ref> (4,3 g);<br />podarowanie przez Jana Fudalę fragmentów meteorytu '''Campo del Cielo'''<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5247 Campo del Cielo]''', znalezisko z 1576 roku w Argentynie; typ IAB-MG, TKW 50 ton</ref> (1,76 g) i '''NWA 869'''<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=31890 Northwest Africa 869]''', znalezisko z 2000/2001 roku z Afryki; chondryt zwyczajny L3-6, TKW 2 tony</ref> (1,32 g) | | 2014 || podarowanie przez Pracownię Komet i Meteorów fragmentu meteorytu '''Chelyabinsk'''<ref>spadek meteorytu '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=57165 Chelyabinsk]''' 15 lutego 2013 roku w Rosji; chondryt zwyczajny LL5, TKW >100 kg</ref> (4,3 g);<br />podarowanie przez Jana Fudalę fragmentów meteorytu '''Campo del Cielo'''<ref>meteoryt żelazny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=5247 Campo del Cielo]''', znalezisko z 1576 roku w Argentynie; typ IAB-MG, TKW 50 ton</ref> (1,76 g) i '''NWA 869'''<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=31890 Northwest Africa 869]''', znalezisko z 2000/2001 roku z Afryki; chondryt zwyczajny L3-6, TKW 2 tony</ref> (1,32 g) | ||
|- | |- | ||
- | | 2015 || podarowanie przez Jana Fudalę fragmentów meteorytów '''Sikhote-Alin''' (28,22 g), '''Allende''' (2,58 g);<br />podarowanie przez Pracownię Komet i Meteorów fragmentów meteorytów '''SaU 001'''<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=23193 Sayh al Uhaymir 001]''', znalezisko z 2000 roku w Omanie; chondryt zwyczajny L5, TKW 450 kg</ref> (44,66 g) i '''JaH 073''' (62,7 g) | + | | 2015 || podarowanie przez Jana Fudalę fragmentów meteorytów '''Sikhote-Alin''' (28,22 g), '''Allende''' (2,58 g);<br />podarowanie przez Pracownię Komet i Meteorów fragmentów meteorytów '''SaU 001'''<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=23193 Sayh al Uhaymir 001]''', znalezisko z 2000 roku w Omanie; chondryt zwyczajny L5, TKW 450 kg</ref> (44,66 g) i '''JaH 073'''<ref>meteoryt kamienny '''[http://www.lpi.usra.edu/meteor/index.php?code=12135 Jiddat al Harasis 073]''', znalezisko z 2002 roku w Omanie; chondryt zwyczajny L6, TKW 550 kg</ref> (62,7 g) |
|} | |} | ||
Wersja z 14:20, 21 cze 2016
Strona w budowie (Site under construction) Jeszcze to chwilę potrwa (It will take a while) |
Polska Akademia Nauk Muzeum Ziemi w Warszawie | |
Adres: | Aleja Na Skarpie 20/26, 27 00-488 Warszawa http://www.mz.pan.pl/ |
Pracownicy: | dyrektor dr Ryszard Szczęsny Dział Zbiorów Mineralogicznych i Petrograficznych: dr Roksana Maćkowska mgr Krzysztof Maliszewski |
Kontakt: | sekretariat@mz.pan.pl tel. (22) 621 76 24, (22) 629 80 63 |
Wystawy/zbiory: | wystawa stała: „Meteoryty – kamienie z nieba”, na niej m.in. fragment meteorytu Sołtmany; największy liczebnie zbiór okazów meteorytu Łowicz |
Historia zbiorów
Historia tworzenia kolekcji meteorytów (Maćkowska 2016).
1932/33 powołanie Towarzystwa Muzeum Ziemi (TMZ); początek gromadzenia kolekcji 1935 pozyskanie okazów meteorytu Łowicz zebranych przez Stefana Różyckiego[1] i Mieczysława Kobyłeckiego[2] w miejscu spadku 1938 w 1935 roku (?!) do tworzących się zbiorów Towarzystwa Muzeum Ziemi przekazał swoją kolekcję 18 meteorytów Pułtusk prof. Jan Samsonowicz[3]. Były to okazy (największy ze wsi Dąbrówka miał 2343 g, całość wagi około 10 kg) pozyskane przez niego w latach 1922 i 1929, a znalezionych przez miejscowych mieszkańców głównie w latach 1912-29 na terenach na północ od Narwi (Wiadomości Muzeum Ziemi, 2-3/1938; Samsonowicz 1952; Urania, 5/1967)[4] 1939 wymiana okazów z Instytutem Mineralno-Petrograficznycm i Muzeum Uniwersytetu w Berlinie – pozyskanie fragmentów meteorytu Białystok (ok. 4 g) i Schwetz (Świecie) (354 g) 1946 razem z poniemieckim zbiorem minerałów ze Strzegomia – pozyskanie meteorytu Krasnojarsk[5] (40 g) i Canyon Diablo[6] (42 g) 1948 po wznowieniu działalności po wojnie, powołanie instytucji o nazwie Muzeum Ziemi (MZ) 1951 podarowanie przez Komisję Klimatyczną ze Szklarskiej Poręby meteorytu żelaznego Carlton[7] (210 g) 1956 zakup okazu meteorytu Pułtusk o wadze 8100 g 1989 wymiana z J. Schmultzlerem z Hamburga – pozyskanie meteorytów Imiliac[8] (52 g), Toluca[9] (760 g), Canyon Diablo (458 g) 1990 wymiana z Rainerem Bartoschewitzem z Gifhorn (Niemcy) – pozyskanie meteorytów Jilin[10] (199 g), Henbury[11] (23 g), Marlow[12] (9 g) 1991 wymiana z Robertem Haagiem z Tuscon (USA) – pozyskanie fragmentu pallasytu Esquel[13] (3730 g) w zamian za ~900 g piętkę okazu (I/10/4) meteorytu Łowicz 1992 wymiana okazu meteorytu Pułtusk na fragment meteorytu Morasko (229 g);
zakup meteorytu Sikhote-Alin[14] (2145 g)1993 podarowanie przez Stefana Ostaficzuka fragmentu meteorytu Gujba[15] (784 g) 1995 pozyskanie na drodze wymiany z Andrzejem S. Pilskim płytek meteorytów Seeläsgen (Przełazy) (12,8 g), Allende[16] (15,1 g), Gibeon[17] (403,8 g);
zakup fragmentu meteorytu Allende (61,2 g)1996 pozyskanie o Państwowego Instytutu Geologicznego fragmentu meteorytu Baszkówka w zamian za odłamek meteorytu Pułtusk;
otrzymanie w darze fragmentu meteorytu Henbury (10,8 g)1997 wymiana z Andrzejem S. Pilskim – pozyskanie fragmentu meteorytu Miles[18] (72,5 g) 1998 podarowanie przez Darryla Pitta (USA) fiolki z meteorytem Zagami[19] (0,1 karata) 2006 podarowanie przez Rafała Siudę fragmentów meteorytów Sikhote-Alin (136 g) i Zag[20] (30 g);
wymiana ze Scottem Bray'em – pozyskanie fragmentu meteorytu Brahin (628 g)2010 otrzymanie w darze od Marka Żbika fragmentu meteorytu Pułtusk (17 g) 2011 wymiana ze Stanisławem Jachymkiem – pozyskanie płytki meteorytu Zakłodzie (308,85 g);
otrzymanie od Instytutu Nauk Geologicznych PAN we Wrocławiu dwóch fragmentów meteorytu Zakłodzie w zamian za próbki meteorytu Pułtusk;
podarowanie przez Jana Woreczko fragmentu meteorytu Sołtmany (4,03 g)2013 wymiana z kolekcjonerem z Polski – pozyskanie płytki meteorytu Shişr 162[21] (7,89 g) 2014 podarowanie przez Pracownię Komet i Meteorów fragmentu meteorytu Chelyabinsk[22] (4,3 g);
podarowanie przez Jana Fudalę fragmentów meteorytu Campo del Cielo[23] (1,76 g) i NWA 869[24] (1,32 g)2015 podarowanie przez Jana Fudalę fragmentów meteorytów Sikhote-Alin (28,22 g), Allende (2,58 g);
podarowanie przez Pracownię Komet i Meteorów fragmentów meteorytów SaU 001[25] (44,66 g) i JaH 073[26] (62,7 g)
Galerie
Meteoryty ze zbiorów muzeum (ekspozycja stała „Meteoryty – kamienie z nieba”, fot. Jan Woreczko; za zgodą dyrektora Ryszarda Szczęsnego; dzięki uprzejmości kustosza zbioru meteorytów Krzysztofa Maliszewskiego)
Fragment meteorytu Baszkówka |
Płytka meteorytu Schwetz (Świecie) |
|
Płytka meteorytu Seeläsgen (Przełazy) |
Płytka meteorytu Sołtmany |
Kompletna płyta meteorytu Zakłodzie |
Meteoryt Gujba[15] |
Meteoryt księżycowy Shişr 162[21] |
- Meteoryt Pultusk (Pułtusk)
Największe okazy meteorytu Pułtusk ze zbiorów muzeum; m.in.: 304,5 g (nr inw. I/10/62), 226,31 g (I/10/64) |
||
- Meteoryt Łowicz
Największe okazy meteorytu Łowicz ze zbiorów muzeum |
Okazy: 1520 g (nr inw. I/10/4), 1386,25 g (I/10/5), 1023 g (I/10/6), 724,94 g (I/10/8), 442,23 g (I/10/12), 442,17 g (I/10/13), 441,1 g (I/10/14), 406 g (I/10/15), 335 g (I/10/10), 53 g (I/10/34)[27] |
|
Okazy: 1520 g (I/10/4), 1386,25 g (I/10/5), 1023 g (I/10/6), 724,94 g (I/10/8), 442,17 g (I/10/13)[27], 441,1 g (I/10/14), 406 g (I/10/15), 335 g (I/10/10), 53 g (I/10/34) |
||
Część kolekcji meteorytów ze zbiorów Muzeum Ziemi[28] (fot. Jan Woreczko, dzięki uprzejmości ówczesnego kustosza zbioru meteorytów Rafała Siudy; stan marzec 2004 roku).
Fragment meteorytu Baszkówka |
Fiolka z fragmentami meteorytu Bialystok (Białystok) |
Płytka meteorytu Seeläsgen (Przełazy) |
„Słynna” płytka meteorytu Schwetz (Świecie) |
Meteoryt Pultusk (Pułtusk)
Część zbioru okazów meteorytu Pultusk (Pułtusk) |
Okazy meteorytu Pultusk (Pułtusk) |
Największy okaz meteorytu Pultusk (Pułtusk) |
Oryginalna notatka dołączona do jednego z okazów Pultusk (Pułtusk) |
Meteoryt Łowicz
Część zbioru okazów meteorytu Łowicz. Na pierwszym planie największy okaz meteorytu Pultusk (Pułtusk) |
Okazy meteorytu Łowicz |
Okazy meteorytu Łowicz |
Okazy meteorytu Łowicz. Widać różny stopień zwietrzenia okazów |
Piętka okazu meteorytu Łowicz. Widać charakterystyczne zielone kryształy |
Bibliografia
- Hanczke Teresa, (1995), Meteoryty i tektyty w zbiorach Muzeum Ziemi. Katalog, Muzeum Ziemi, Warszawa 1995, ss. 72. ISBN 83-900326-3-5.
- Maćkowska Roksana, (2016), Kolekcja meteorytów ze zbiorów PAN Muzeum Ziemi w Warszawie, książka abstraktów, IX Konferencja Meteorytowa, 3-5 czerwca, Łódź 2016, s. 22-23.
- Mizerska Magdalena, (1998), Otwarcie wystawy – Kamienie z nieba – meteoryty ze zbiorów Muzeum Ziemi, Przegląd Geol., 46(2), 1998, s. 115-116. Plik DOC; plik PDF.
- Pilski Andrzej S., (2001), Meteoryty w zbiorach polskich, Olsztyn 2001.[29]
- +Popiołek Joanna, (2005), Z dziejów badań nad meteorytami, Z Dziejów Geologii, Muzeum Ziemi Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2005.[30] ISBN 839191089x.
- Samsonowicz Jan[3], (1952), O wieku, pochodzeniu i przypuszczalnej ilości oraz masie meteorytu pułtuskiego (z mapką) (La météorite de Pułtusk), Wiadomości Muzeum Ziemi, tom VI(1), Warszawa 1952, s. 57-68. Plik DjVuŹródło: Wiki.Meteoritica.pl.[31]